Instrumenty Tarczy 1.0 i 2.0

Udostępniamy nasz najnowszy przewodnik po instrumentach wsparcia pracodawców w Tarczy 1.0 i 2.0

WSPARCIE FINANSOWE PRACODAWCÓW

TARCZE ANTYKRYZYSOWE 1.0. i 2.0.

Specustawa z dnia 31 marca 2020 r., zwana potocznie „tarczą antykryzysową 1.0.” zmieniona następnie, po fali powszechnej krytyki, w drodze nowelizacji kolejną specustawą z dnia 17 kwietnia 2020 r. (tzw. tarcza antykryzysowa 2.0.) wprowadza szereg rozwiązań dotyczących bezpośredniego wsparcia finansowego przedsiębiorców oraz częściowego finansowania kosztów pracy. Poniżej przestawiamy najważniejsze szczegóły najważniejszych instrumentów wsparcia, z uwzględnieniem modyfikacji wprowadzonych tarczą antykryzysową 2.0.

1. Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników z Funduszu Pracy
   Powołując się na następstwa wystąpienia COVID-19, przedsiębiorcy mogą zwracać się do starosty (powiatowego urzędu pracy) z wnioskami o dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń pracowników[1] oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne.

   Wysokość dofinansowania zależy o tego, o ile nastąpił spadek obrotów i kształtuje się następująco:

   1. w przypadku spadku obrotów o co najmniej 30% – może być przyznane dofinansowanie w wysokości nie większej niż kwota stanowiąca sumę 50% wynagrodzeń poszczególnych pracowników objętych wnioskiem o dofinansowanie wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne należnymi od tych wynagrodzeń, jednak nie więcej niż 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne od pracodawcy,
      w odniesieniu do każdego pracownika;
   2. w przypadku spadku obrotów o co najmniej 50% – może być przyznane dofinansowanie w wysokości nieprzekraczającej kwoty stanowiącej sumę 70% wynagrodzeń poszczególnych pracowników objętych wnioskiem o dofinansowanie wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne należnymi od tych wynagrodzeń, jednak nie więcej niż 70% kwoty minimalnego wynagrodzenia, powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne od pracodawcy, w odniesieniu do każdego pracownika;
   3. w przypadku spadku obrotów o co najmniej 80% – może być przyznane dofinansowanie w wysokości nieprzekraczającej kwoty stanowiącej sumę 90% wynagrodzeń poszczególnych pracowników objętych wnioskiem o dofinansowanie wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne należnymi od tych wynagrodzeń, jednak nie więcej niż 90% kwoty minimalnego wynagrodzenia, powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne od pracodawcy,
      w odniesieniu do każdego pracownika.

   UWAGA! Aby ubiegać się o dofinansowanie przedsiębiorca musi spełniać łącznie   następujące przesłanki:

   1. u przedsiębiorcy wystąpił spadek obrotów[2] gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19
   2. przedsiębiorca nie zalega w regulowaniu zobowiązań publicznoprawnych do końca trzeciego kwartału 2019 r.
   3. wobec przedsiębiorcy nie zachodzą przesłanki do ogłoszenia upadłości
   4. przedsiębiorca posiada status mikroprzedsiębiorcy, małego albo średniego przedsiębiorcy
   5. przedsiębiorca zatrudnia pracowników objętych wnioskiem

   Wniosek o dofinansowanie przedsiębiorca składa do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na swoją siedzibę lub miejsce wykonywania pracy przez pracowników w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia naboru przez dyrektora powiatowego urzędu pracy. We wniosku przedsiębiorca składa oświadczenie o spełnianiu ww. przesłanek oraz wskazuje wysokość wynagrodzenia każdego z pracowników objętych wnioskiem i należnych od tego wynagrodzenia składek na ubezpieczenia społeczne, a także numer rachunku bankowego.

   W następstwie złożonego wniosku starosta zawiera z przedsiębiorcą umowę.

   Dofinansowanie jest wypłacane w okresach miesięcznych, po złożeniu przez przedsiębiorcę oświadczenia o zatrudnianiu w danym miesiącu pracowników objętych ww. umową oraz kosztach wynagrodzeń każdego z tych pracowników i należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne, według stanu na ostatni dzień miesiąca, za który dofinansowanie jest wypłacane.

   UWAGA! Przedsiębiorca jest obowiązany do utrzymania w zatrudnieniu pracowników objętych umową tylko przez okres dofinansowania, zatem Tarczą 2.0. zlikwidowano wymóg utrzymania zatrudnienia również po zakończeniu dofinansowania, przez okres równy temu okresowi finansowania.

   Ponadto obecnie dofinansowanie może być przyznane już od pierwszego dnia miesiąca, w którym złożono wniosek, a nie dopiero od dnia złożenia wniosku. Bez zmian pozostaje okres dofinansowania, który nie może być dłuższy niż 3 miesiące, chyba że Rada Ministrów przedłuży ten okres.

   UWAGA! Przedsiębiorca nie może otrzymać dofinansowania w części, w której te same koszty zostały albo zostaną sfinansowane z innych środków publicznych.

2. Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników objętych przestojem ekonomicznym albo obniżonym wymiarem czasu pracy z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych („FGŚP”) 

   Zgodnie z przepisami Tarczy 2.0., już nie tylko przedsiębiorca, ale również organizacje pozarządowe i państwowe osoby prawne mogą zwrócić się
   z wnioskiem o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy i wypłatę
   z FGŚP świadczeń na dofinansowanie wynagrodzenia pracowników objętych przestojem ekonomicznym albo obniżonym wymiarem czasu pracy,
   w następstwie wystąpienia COVID-19. Ponadto takiemu podmiotowi przysługują środki z FGŚP na opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne pracowników należnych od pracodawcy od wyżej wymienionych przyznanych świadczeń na dofinansowanie wynagrodzeń.

   UWAGA! Doprecyzowano, że obniżenie wymiaru czasu pracy może nastąpić do 20%,
   a nie sztywno o 20%.

   Wysokość dofinansowania:

   1. w przypadku wynagrodzenia pracownika, któremu obniżono wymiar czasu pracy – dofinansowanie może dojść do wysokości połowy tego wynagrodzenia, jednak nie więcej niż 40% średniego miesięcznego wynagrodzenia[3]
   2. w przypadku wynagrodzenia pracownika objętego przestojem ekonomicznym – dofinansowanie wynosi 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę,
      z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy

   UWAGA! Dofinansowanie nie przysługuje w przypadku pracowników osiągających wynagrodzenia wyższe niż 300% średniego miesięcznego wynagrodzenia, biorąc pod uwagę miesiąc poprzedzający miesiąc, w którym został złożony wniosek
   o dofinansowanie[4].

   Świadczenia oraz środki, o których mowa powyżej, przysługują przez łączny okres
   3 miesięcy przypadających od miesiąca, w którym złożono wniosek
   o dofinansowanie, chyba że Rada Ministrów przedłuży ten okres.

   UWAGA! Aby ubiegać się o dofinansowanie przedsiębiorca musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

   1. u przedsiębiorcy wystąpił spadek obrotów[5] gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19
   2. przedsiębiorca nie zalega w regulowaniu zobowiązań publicznoprawnych do końca trzeciego kwartału 2019 r., poza usprawiedliwionymi sytuacjami w postaci porozumienia z ZUS lub US
   3. wobec przedsiębiorcy nie zachodzą przesłanki do ogłoszenia upadłości

   UWAGA! Przedsiębiorca może otrzymać pomoc z FGŚP wyłącznie w przypadku, jeśli nie uzyskał pomocy w odniesieniu do tych samych pracowników w zakresie takich samych tytułów wypłat na rzecz ochrony miejsc pracy.

3. Zwolnienia ze składek ZUS 

   Uprawnieni:

   1. Osoby fizyczne wykonujące działalność przed 1 kwietnia 2020 r. i opłacające składki wyłącznie na własne ubezpieczenie, o ile ich przychód w pierwszym miesiącu, którego dotyczy wniosek nie przekracza kwoty 681 zł, tj.:
   1. osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych
   2. twórca i artysta
   3. osoba prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawodu: a) w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, b) z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych
   4. wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólnik spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej
   5. osoba prowadząca publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów ustawy Prawo oświatowe
   2. Płatnicy składek, którzy zgłosili do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 osób, bez względu na wysokość osiągniętych przychodów czy dochodów oraz bez względu na formę prowadzonej działalności, zgłoszeni jako płatnicy składek w następujących okresach: 1) przed dniem 1 lutego 2020 r. i na dzień 29 lutego 2020 r., 2) w okresie od dnia 1 lutego 2020 r. do dnia 29 lutego 2020 r. i na dzień 31 marca 2020 r., 3) w okresie od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 marca 2020 r. i na dzień 30 kwietnia 2020 r.
   3. Płatnicy składek zgłaszający do ubezpieczeń społecznych od 10 do 49 ubezpieczonych (ta kategoria pracodawców została dodana przez Tarczę 2.0, jednak w ich przypadku zwolnienie dotyczy 50% wartości składek – patrz niżej), bez względu na wysokość osiągniętych przychodów czy dochodów oraz bez względu na formę prowadzonej działalności zgłoszeni jako płatnicy składek w następujących okresach: 1) przed dniem 1 lutego 2020 r. i na dzień 29 lutego 2020 r., 2) w okresie od dnia 1 lutego 2020 r. do dnia 29 lutego 2020 r. i na dzień 31 marca 2020 r., 3) w okresie od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 marca 2020 r. i na dzień 30 kwietnia 2020 r.
   4. Spółdzielnie socjalne, jeżeli były zgłoszone jako płatnicy składek przed dniem 1 kwietnia 2020 r.
   5. Duchowni, bez spełnienia jakichkolwiek kryteriów

   Wysokość zwolnienia

   Składki od osoby prowadzącej działalność gospodarczą i duchownych: liczone od najniższej podstawy wymiaru, czyli 60% przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia na rok 2020, tj. kwota 1.354,64 zł.

   Składki za pracowników:

   100% – w przypadku płatników zgłaszających mniej niż 10 ubezpieczonych i spółdzielni socjalnych

   50% – w przypadku płatników zgłaszających od 10 do 49 ubezpieczonych

   Uwaga! Zwolnienie dotyczy tylko składek jeszcze nie opłaconych, z wyjątkiem płatników, którzy zgłosili od 10 do 49 ubezpieczonych, bowiem będą mogli oni złożyć deklarację rozliczeniową korygującą lub imienne raporty miesięczne korygujące za miesiąc, za który nastąpiło zwolnienie z obowiązku opłacenia należności z tytułu składek, a za który już uiścili należności publicznoprawne.

4. Pożyczka dla mikroprzedsiębiorcówUprawnieni:

   Mikroprzedsiębiorcy[6] prowadzący działalność gospodarczą przed 1 marca 2020 r.

   Warunki udzielenia i umorzenia:

   1. Złożenie wniosku do właściwego powiatowego urzędu pracy, po ogłoszeniu naboru
   2. Zobowiązanie do spłaty pożyczki przez okres 12 miesięcy po upływie 3 miesięcy karencji, po dniu jej udzielenia, chyba że przedsiębiorca złoży wniosek o umorzenie pożyczki
   3. We wniosku o umorzenie pożyczki mikroprzedsiębiorca będzie musiał oświadczyć, że prowadził działalność gospodarczą przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki

   Wysokość pożyczki: do 5 tys. zł.

   UWAGA! Obecnie warunkiem udzielenia oraz umorzenia pożyczki nie jest już złożenie oświadczenia o stanie, a następnie braku zmniejszenia stanu zatrudnienia, co oznacza, że o pożyczkę mogą się ubiegać także ci przedsiębiorcy, którzy w ogóle nie zatrudniają pracowników.

5. Świadczenie postojowe Uprawnieni do świadczenia:
   1. jednoosobowi przedsiębiorcy
   2. osoby świadczące usługi na podstawie umów zlecenia, o dzieło lub innych umów cywilnoprawnych o podobnym charakterze
   3. obywatele polscy, osoby posiadające prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium RP oraz inni legalnie przebywający w Polsce cudzoziemcy

   Warunki przyznania świadczenia:

   1. W przypadku przedsiębiorców – przychód w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o świadczenie postojowe był o co najmniej 15% niższy od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym ten miesiąc oraz rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej przed 1 lutego 2020 r. i kontynuacja działalności gospodarczej albo zawieszenie działalności po dniu 31 stycznia 2020 r.
   2. W przypadku umów cywilnoprawnych – zawarcie umowy cywilnoprawnej przed dniem 1 kwietnia 2020 r. i niepodleganie ubezpieczeniu z innego tytułu, niż zawarta umowa cywilnoprawna, np. z tytułu umowy o pracę oraz złożenie oświadczenia o niedojściu do skutku lub ograniczeniu wykonywania umowy cywilnoprawnej z powodu przestoju w prowadzeniu działalności przez zleceniodawcę/zamawiającego
   3. złożenie wniosku do ZUS, najpóźniej w terminie 3 miesięcy od dnia zniesienia stanu epidemii

   UWAGA! Zniesiono próg w wysokości 3-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału, po przekroczeniu którego nie można było się ubiegać o świadczenie postojowe, ale tylko w stosunku do przedsiębiorców, zatem dalej obowiązuje on w przypadku osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych. W przypadku gdy dana osoba zawarła umowy cywilnoprawne z różnymi podmiotami, przysługuje tylko jedno świadczenie postojowe. Jest ono wolne od potrąceń i egzekucji ze względu na charakter alimentacyjny.

   Wysokość świadczenia:

   1. 80% minimalnego wynagrodzenia za pracę (tj. 2080 zł)
   2. Maksymalnie 3 świadczenia na podstawie deklaracji o braku poprawy sytuacji materialnej wykazanej we wniosku złożonym przez osobę uprawnioną do ZUS

   UWAGA! Wymogi dotyczące spadku obrotów nie mają zastosowania wobec podatników rozliczających się w formie karty podatkowej i którzy korzystali ze zwolnienia sprzedaży od podatku VAT, ale w przypadku tych osób postojowe wynosi tylko 50% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w 2020 r. (tj. 1300 zł).

 

[1]  Przez pracownika rozumie się również osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę nakładczą lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

 

[2] Przez spadek obrotów gospodarczych rozumie się zmniejszenie sprzedaży towarów lub usług w ujęciu ilościowym lub wartościowym obliczone jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o przyznanie dofinansowania, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego; za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy dwumiesięczny okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, to jest w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego.

[3] Tj. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku

[4] Por. zgodnie z definicją zawartą w przypisie nr 4.

[5] Przez spadek obrotów gospodarczych rozumie się spadek sprzedaży towarów lub usług, w ujęciu ilościowym lub wartościowym:

1. nie mniej niż o 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o dofinansowanie, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego, lub
2. nie mniej niż o 25% obliczony jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o dofinansowanie, w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego;

przy czym – w obydwu przypadkach – za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, to jest w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego.

[6] Tj. przedsiębiorca, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki:

1. a) zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz
2. b) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro

Autorzy:

Justyna Bartnik, Bartosz Jankowski, Monika Łazarowicz