Poradnik dla konsumentów, czyli co nowego musisz wiedzieć, jeśli bierzesz pożyczkę lub kredyt?
Tuż przed świętami weszła w życie duża część zmian dotyczących pożyczek i kredytów konsumenckich. Ustawodawca przewidział znacznie szerszą ochronę konsumentów w przypadku gdy biorą oni kredyty i pożyczki. Co zatem musisz wiedzieć, aby dobrze pilnować swoich interesów?
Czy zmiany dotyczą mojej sytuacji? Czy jestem konsumentem?
Definicja konsumenta jest zawarta w Kodeksie cywilnym i jest to każda osoba fizyczna, która zawiera umowę niezwiązaną z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Jeśli zatem zawierasz umowę kredytu „na firmę” lub jako spółka, zmiany niestety będą Cię dotyczyły w dużo mniejszym zakresie.
Czego dotyczą zmiany?
Zmiany dotyczą przede wszystkim tzw. pozaodsetkowych kosztów związanych z zawarciem umowy kredytu.
Czym one w praktyce są?
Kodeks cywilny zawiera szczegółową definicję tych kosztów, ale co do zasady chodzi tutaj o koszty, które konsument musi ponieść poza odsetkami przy zawieraniu umowy kredytu. Będą to np.:
a) prowizje lub opłaty związane z przygotowaniem umowy kredytu,
b) opłaty związane z odroczeniem terminu spłaty kredytu,
c) wynagrodzenie agenta za pośrednictwem którego zawiera się umowę.
Czy zmiany dotyczą tylko kredytów, które bierze się w banku, czy także np. chwilówek?
Zmiany dotyczą wszystkich kredytów i pożyczek, nie tylko tych, które bierze się w banku, ale także w innych mniejszych lub większych instytucjach, a nawet tzw. chwilówek. Nowe prawo przewiduje szeroką ochronę konsumentów.
Jak ustawodawca uregulował ochronę konsumentów?
Wprowadzone zmiany polegają przede wszystkim na tym, że został określony maksymalny poziom (wyrażony w procentach w stosunku do całej kwoty kredytu), którego pozaodestkowe koszty kredytu nie mogą przekroczyć. Dzięki temu banki lub inne instytucje pożyczkowe, w których bierzemy kredyt, czy pożyczkę nie będą mogły zawyżać „dodatkowych opłat”, które mamy ponieść w związku z naszym kredytem lub pożyczką.
Do tej, pory pomimo iż ostateczna kwota do spłaty samego kredytu i stopa odsetek była znana, to dodatkowe opłaty mogły wynieść np. drugie tyle, co sam kredyt i odsetki. Dzięki nowym regulacjom taka sytuacja nie jest obecnie możliwa.
Ile wynosi maksymalnie procent pozaodsetkowych kosztów kredytu, które kredytodawca może naliczyć?
W przypadku umów o kredyt konsumencki maksymalna kwota pozaodestkowych kosztów pożyczki nie może co do zasady przekroczyć 45% całkowitej kwoty kredytu i 20% kwoty pożyczki w skali roku. Wyjątkiem są tutaj np. „chwilówki”, czyli pożyczki udzielane na okres krótszy niż 30 dni, gdzie maksymalna kwota pozaodsetkowych kosztów pożyczki nie może przekroczyć 5% kwoty kredytu.
Zwróć uwagę na różnice!
Istnieje również możliwość zawarcia umowy pożyczki na podstawie kodeksu cywilnego, która nie będzie kredytem konsumenckim. W takim przypadku maksymalne pozaodsetkowe koszty pożyczki kształtują się w ten sposób: nie mogą przekroczyć 20% pożyczonej kwoty w skali roku ani 25% w całym okresie kredytowania.
Co, jeśli mój kredyt został zawarty na niekorzystnych warunkach?
Jeśli w którymkolwiek przypadku wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu lub pożyczki przekroczy limity, kwota należna z mocy ustawy będzie obniżona do maksymalnej kwoty kosztów określonej w przepisach.
Nowe prawo przewiduje szerszą ochronę konsumenta w przypadku zawierania przez niego umowy kredytu czy pożyczki pieniężnej. Zmiany dotyczą wprowadzenia limitu pozaodsetkowych kosztów kredytu i pożyczki. W dalszym ciągu warto dbać o swoje interesy i sprawdzać, czy postanowienia umowy kredytu, którą podpisujemy, są zgodne z przepisami. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, warto poradzić się prawnika, który sprawdzi zgodność umowy kredytu bądź pożyczki z obowiązującymi przepisami prawa.
Chcesz dowiedzieć się więcej na temat swojego kredytu? Zapraszamy!
Bartosz Jankowski, radca prawny, partner –b.jankowski@morawski.eu
Bartłomiej Małkiewicz, aplikant adwokacki, associate – b.malkiewicz@adam
Podstawa prawna: Ustawa z 6.10.2022 r. o zmianie ustaw w celu przeciwdziałania lichwie.
