Egzekucja należności zasądzonych wyrokiem zagranicznego sądu w praktyce okazuje się dla wierzycieli nie lada wyzwaniem. Mimo że przepisy UE regulują kilka rodzajów postępowań sądowych i szczegółowo opisują procedurę wykonywania orzeczeń sądów państw członkowskich w innych krajach Unii, zdarza się, że polskie organy egzekucyjne nie wiedzą, jakie są ich kompetencje w tym zakresie.
W praktyce można więc spotkać się np. z takim pismem komornika:
Tymczasem przepisy unijne wprost wskazują, że orzeczenia wydane w państwach członkowskich, które są w nich wykonalne, są także wykonalne w innych państwach członkowskich bez potrzeby stwierdzania ich wykonalności. Oznacza to, że wierzyciel nie musi występować do sądu polskiego z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności orzeczeniu sądu, które uzyskał w swoim kraju.
Co więcej, takie rozwiązanie przewidują również przepisy polskiego kodeksu postępowania cywilnego, gdzie można znaleźć listę orzeczeń sądów UE, które są w Polsce traktowane jak tytuły wykonawcze. Tytułem przykładu wystarczy wskazać na:
- orzeczenia sądów państw członkowskich UE, objęte zakresem zastosowania rozporządzenia nr 1215/2012 (tzw. rozporządzenia Bruksela I bis);
- europejskie nakazy zapłaty wydane przez sądy państw członkowskich UE, których wykonalność została stwierdzona w tych państwach na podstawie przepisów rozporządzenia nr 1896/2006;
- orzeczenia sądów państw członkowskich UE wydane w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń, opatrzone w tych państwach zaświadczeniem na podstawie przepisów rozporządzenia nr 861/2007.
Każde z ww. rozporządzeń przewiduje, jakie dokumenty winien przedstawić wierzyciel, aby w oparciu o uzyskane przez niego orzeczenie, organ egzekucyjny mógł w Polsce wszcząć postępowanie egzekucyjne. I tak, są to najczęściej następujące dokumenty:
- urzędowy odpis orzeczenia;
- dokument stwierdzający, że orzeczenie jest wykonalne (prawomocne) w państwie członkowskim UE, w którym zostało ono wydane (jest to np. zaświadczenie potwierdzające wykonalność orzeczenia wydane zgodnie z art. 53 rozporządzenia Bruksela I bis, stwierdzenie wykonalności europejskiego nakazu zapłaty wydane zgodnie z art. 18 rozporządzenia nr 1896/2006)
- uwierzytelnione tłumaczenie dokumentów na język polski.
W kwestii tłumaczenia, sugerowanym rozwiązaniem jest jego sporządzenie przez polskiego tłumacza przysięgłego. Pozwala to na uniknięcie wątpliwości nie tylko co do kompetencji osoby sporządzającej takie tłumaczenie, które mogą wystąpić np. w przypadku tłumacza posiadającego uprawnienia nadane w innym kraju członkowskim UE, ale także co do użytej terminologii prawniczej.
Ponadto warto także zwrócić uwagę, aby w dokumencie stwierdzającym wykonalność orzeczenia w państwie jego wydania szczegółowo została opisana kwestia odsetek i kosztów. W praktyce pojawia się na tym gruncie wiele wątpliwości interpretacyjnych i może okazać się, że polski organ egzekucyjny – który z oczywistych względów nie zna regulacji obowiązujących w innych państwach członkowskich – nie będzie w stanie wyegzekwować wszystkich zasądzonych wierzycielowi w tym zakresie należności.
Podsumowując, formalnie rzecz biorąc wierzycielowi, który uzyska w innym kraju UE korzystne dla siebie orzeczenie i zgromadzi ww. dokumenty, pozostaje dokonać w Polsce wyboru właściwego komornika i sporządzić wniosek o wszczęcie egzekucji. Od strony praktycznej warto natomiast zadbać o skompletowanie prawidłowo sporządzonych dokumentów.
Justyna Bartnik
